МОНГОЛЫН ҮНДЭСТНИЙ ЧӨЛӨӨЛӨХ ХӨДӨЛГӨӨН

МОНГОЛЫН ҮНДЭСТНИЙ ЧӨЛӨӨЛӨХ ХӨДӨЛГӨӨН

ТӨРИЙН БУС БАЙГУУЛЛАГА

ЭНД ДАРЖ БИДЭНТЭЙ НЭГДЭНЭ ҮҮ!

<h3 style="line-height:1.2;">МОНГОЛЫН ҮНДЭСТНИЙ ЧӨЛӨӨЛӨХ ХӨДӨЛГӨӨН</h3>

МОНГОЛЫН ҮНДЭСТНИЙ ЧӨЛӨӨЛӨХ ХӨДӨЛГӨӨН

Төрийн Бус Байгууллага


ЭНД ДАРЖ БИДЭНТЭЙ НЭГДЭНЭ ҮҮ!

 
ОЮУТОЛГОЙН ГЭРЭЭНИЙ ЛУЙВАР ба ДҮЛЗЭНГҮҮД

“Оюу толгой”-н гэрээний талаарх халз мэтгэлцээн дээр С.Баярцогт ичгүүргүйгээр худлаа ярив. Ямар ойворгон, тэнэг этгээд болохоо ч харууллаа. Цаад канадууд нь “бидний зохиосон эдийн засгийн загвар 50 өгөгдөлтэй, 20000 хувьсах үзүүлэлттэй, үүгээр бодохоор Монголд ашигтай гарч байгаа” гэж ойлгуулж л дээ. Мань Баярцогт өөрөө ч мэдэлгүй тархиа угаалгачхаад “модель”-д нь шүтэн биширч, юу яриад байгаагаа ч ойлгохгүй магтан сайрхаж ард нь харийн эзэд нь байгаа болохоор омогшиж бардамнаж байна.

Уурхайд 5 монгол хүн ажиллавал ашиг нь нэг өөр, 10 хүн ажиллавал бас нэг өөр гарна гэх мэтээр 1 сая хувьсах үзүүлэлттэй ч модель зохиож болно. Харин ингэж олон өгөгдөл оруулах нь зөвхөн хууран мэхлэх тархи угаах арга болохоос өөр ямар ч ач холбогдолгүй гэдэг нь хэнд ч ойлгомжтой шүү дээ. Тэгээд ч ийм олон өгөгдөл, хувьсах үзүүлэлттэй загварыг канадуудын зохиосон программ гэгчээр нь бодохоос бус Баярцогт мэт нь түүний учрыг нь ч олохгүй!

Гэтэл өөрөө бодчихсон мэт тэр моделиор гайхуулах нь тэнэг хүн тэнэгээ гайхуулснаас өөрцгүй хэрэг. Өөр бас нэг тэнэглэл нь Монголд ямар ч эрсдэлгүй гэж залав. Харин ч хамаг эрсдэлийг нь Монгол улс үүрнэ. Баялгийг нь ухаж авсан аварга том ангал нүх, ямар ч амьдралгүй сарны гадарга мэт усгүй ангамал цөл үлдэнэ. Дээрээс нь бас асар их гадаад өртэй үлдэнэ. Энэ тэгээд эрсдэл биш юм уу?!

Харин харамсалтай нь ийм ойворгон тэнэг байдлыг ухаантай, мэдлэгтэйн илэрхийлэл гэж эндүүрдэг, хүний хэлсэн ярьсны учрыг ойлгодоггүй, үнэн худлыг, буруу зөвийг ялгах чадваргүй этгээдүүд манайд бүр ч олон болсон юм байна. Уг нь С.Ганбаатар гэрээний талаар ойлгомжтой, соёлтой ярьсан боловч түүнийг "ялагдлаа" хэмээн орилж хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр бичиж байгааг үзээд “мундашгүй эрдмийг сурахад нас яасан богино, мунхагуудын дунд амьдрахад нас яасан урт юм” гэж халагласан нэг ухаантны үг өөрийн эрхгүй санагдлаа.

Юм ойлгох чадваргүй болсон, юмны учир мэдэхгүй байх "эрх чөлөөтэй" болсон байгаа тэр хэсэгт зориулж уг гэрээг энгийн харилцан ярианы үгээр тоймлон хөрвүүлье.

ХО: -Танай энэ газар доорх “дэмий хэвтэж байгаа” баялгийг чинь бид авъя!
МЗГ -Тэг ээ тэг.
ХО: -Тэгэхдээ бидэнд бас энэ газрыг чинь ухах хүрз жоотуу авах мөнгө дутаад байна аа.
МЗГ: -За яах вэ тэр хүрз жоотуу авах мөнгөний чинь хагасыг манайх бас хамтран даая. Тэгэхдээ одоо биш. Тийм болохоор одоогоор энд тэндээс мөнгө зээлээд авч бай.
ХО: -Бид мөнгө зээлэх юм бол хүүний өрөнд орно шүү дээ.
МЗГ: -За яах вэ тэр хүүг нь бид бас нөхөж өгье.
ХО: -Өө, тэгвэл та нар биднээс хүүтэй мөнгө зээлээч!
МЗГ: -Тэгье ээ, тэгье. Бидэнд ч одоогоор үүнд өгчих бэлэн мөнгө байхгүй учир.
ХО: -За бас нэг зовлон байна аа. Бид эндээс чинь алт эрдэнэсийг чинь ухаад авчихлаар манай улс биднээс татвар авна! (Үнэндээ бол эдгээр компаниуд цаад улсдаа ч татвар төлдөггүй, оффшор бүсэд бүртгэлтэй компаниуд байгаа) Тэгэхлээр бид та нарт бол татвар төлж чадахгүй шүү!
МЗГ: -За яах вэ, цаанаа төлсөн татварыг чинь бидэнд өгсөнд тооцъё!?
ХО: -Бас нэг юм байна аа. Ухахад их зардал гарна. Тэгэхээр бид алдагдалтай ажиллавал яах вэ?
МЗГ: -За тэгвэл бидэнд юу ч өгөхгүй л бай л даа. Бид та нарыг татвараас яаж ийгээд чөлөөлөөд байя.
ХО: -Бас нэг юм байна аа. Эрдэнэсийг чинь ухаж авахад энд ус хүрэлцэхгүй юм байна шүү дээ.
МЗГ: -За яах вэ, манай газар доор байгаа дээд зэргийн цэвэр тунгалаг усаар шороогоо угаа, шавхаад авч л бай, та нарын мэдэлд бүрэн өгье. Бид бас Орхон голоос ч болтугай ус татаад өгөхийг бодъё. Ямар ч гэсэн эндээс хэрэгтэй юм аа авахад чинь бид бүх л хэрэгтэй зүйлээр тусална аа.
ХО: -Орхон голоос ус татахад бид оролцохгүй шүү!
МЗГ: -За яах вэ, бид нар Монголыг барьцаанд тавьж байгаад Азийн хөгжлийн банкнаас зээл аваад тэр асуудлыг чинь зохицуулаад өгнө.
ХО: -Тэгээд үүнийг танай ард түмэн зөвшөөрөхгүй гэвэл яах юм бэ?!
МЗГ: - Тэд нар биднийг юм мэдэхгүй байх "эрх чөлөө"-тэй болгочихсон шүү дээ! Яах вэ дээ гэрээндээ их татвар авна, монголчууд ажилтай болно гэх мэтээр олон сайхан заалт оруулчихъя. Энэ л хангалттай.
ХО: -Өө тэгвэл та нар амнаасаа буцаж биднээс өчнөөн юм нэхэх нь байна шүү дээ!
МЗГ: -Хаанаас даа, гэрээндээ та нарын үүрэг хүлээсэн бүх заалт зөрчигдсөн ч эрдэнэс баялгийг авах гэрээ нь цуцлагдахгүй гээд оруулчихъя.
ХО: -Танайхан тэгээд биднийг ийм их баялаг авлаа гээд хянаад хэл ам хийгээд байх юм биш биз!?
МЗГ: -Хаанаас даа. Манайх 34 хувь гээд заачихсан болохоор та нарын хичнээн юм авч байгааг хянах бололцоогүй шүү дээ.
ХО: -Танай гудамжныхан эзэмших хувиа 50-аас дээш болгоно гээд хэрүүл хийгээд байгаа шүү дээ.
МЗГ: -Тэгвэл гэрээндээ Монгол улс 50 хувийг авсан ч хяналтын саналын эрхгүй байхаар заачихъя.

Гэрээний утга иймэрхүү л юм. Энэ нь тэгээд Монгол улсад ашигтай байна уу?!

Хэрэв энэ бүхнийг Хөрөнгө оруулагчийн гэрээ, Хувь нийлүүлэгчийн гэрээ гэх хоёр тусдаа баримт бичгүүдээс сайн нягталж харахаас төвөгшөөж байвал манай Засгийн газрыг төлөөлж уг гэрээг байгуулагчдыг эх орноосоо урвасан хэмээн үзэж 2011.01.18-нд уг хэргийг шалгуулахаар хууль хяналтын бүх байгууллагад хандаж өгсөн доорх өргөдлөөс та бүхэн тодруулж харж болно.

ӨРГӨДӨЛ ГАРГАХ НЬ:

Эх орноосоо урвасан хэргийг шалгуулах тухай

УИХ-ын гишүүн С.Баяр Монгол Улсын Ерөнхий сайдаар ажиллаж, Засгийн газрыг тэргүүлж байхдаа эрх мэдлээ урвуулан ашиглаж УИХ-д тулган зөвшөөрүүлж, Сангийн сайд С.Баярцогт, Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд Д.Зоригт, Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд Л.Гансүх нар 2009 оны 10 дугаар сарын 06-ны өдөр гарын үсэг зурж, Айвенхоу Майнз Монголия Инк, Айвенхоу Майнз Лимитед, Рио Тинто Интернэшнл Холдингс Лимитед компаниудтай байгуулсан Оюу толгой төслийн Хөрөнгө оруулалтын мөн Хувь нийлүүлэгчийн гэрээ гэгч нь Монгол улсын эрх ашгийг ноцтой хохироосон, тонон дээрэмдэх шинж чанартай луйврын гэрээ болсон байна.

Өөрөөр хэлбэл Монгол улсын засгийн газрыг төлөөлсөн дээрх нэр бүхий этгээдүүд /Санжийн Баяр, Сангажавын Баярцогт, Дашдоржийн Зоригт, Лүймэдийн Гансүх нар/ эх орноосоо урвасан гэж үзэх бодит үндэслэл шалтгаанууд байна. Ингэж дүгнэж буй шалтгаан нь дээрх гэрээнүүдийг хийхдээ анхнаасаа Монголын нийт ард түмний өмч болсон их баялгийг хууран мэхэлж луйвардах санаа зорилгыг агуулсан байжээ. Гэрээний заалтууд нь эхнээсээ аваад дуустал зөвхөн Хөрөнгө оруулагч гэх гадаадын компаниудын ашиг сонирхлыг хангаж, харин ямар ч нөхцөлд Монголын талд ашиггүй байхаар хийгдсэн байна.

Тухайлбал: “Хөрөнгө оруулалтын гэрээ”- г байгуулахдаа “… Айвенхоу Майнз Лимитед болон Рио Тинтогийн хооронд 2006 оны 10 дугаар сарын 18-ны өдөр байгуулсан Хувьцаа борлуулах тухай гэрээ /өөрчлөлтийн хамтаар/-г тус тус иш үндэс болгов” гэж тодорхой дурдсан байна. Тодруулж хэлбэл Монгол улсын байгалийн нөөц баялгийг ашиглахтай холбогдсон энэ гэрээг Үндсэн хууль, Үндэсний аюулгүй байдлын тухай хууль, түүний үзэл баримтлал, Монгол улсын эрх ашгийг дээдэлж биш, харин хувьцаа борлуулахаар хоорондоо байгуулсан гадаадын хоёр компанийн гэрээг иш үндэс болгож хийсэн нь энэ гэрээг чухамдаа хэний эрх ашигт нийцүүлэхийг зорьсныг эхнээс илэрхийлж байна. Энэчлэн хөрөнгө оруулагч гэх гадаадын компаниуд гэрээгээр хүлээсэн үүргээ биелүүлэхгүй байсан ч ямар ч хариуцлага хүлээхгүйгээр Оюу толгойн баялгийг ухаж авсаар байх нөхцлийг энэхүү гэрээний заалтад оруулж өгсөн байна. Тухайлбал, Хөрөнгө оруулалтын гэрээний 15.29-д “Хэрэв энэхүү Гэрээний аль нэг заалт ямар нэг шалтгаанаар хэрэгжих боломжгүй болох нь тогтоогдсон бол тухайн заалтыг Гэрээнээс тусад нь авч үзэх бөгөөд энэхүү Гэрээний үлдсэн хэсэг хүчин төгөлдөр хэвээр байна” гэж заажээ. Гэрээний заалт зөрчигдөхөд яахаараа гэрээнээс тусад нь авч үзэх болдог билээ?!

Тодруулж хэлбэл байгаль орчныг яаж ч сүйтгээд гэрээгээ яаж ч зөрчөөд, Монгол улсад өчүүхэн ч ашиг өгөхгүй байлаа гэсэн уг гэрээ цуцлагдахгүй байх нь! Тэгээд ч Монгол улсад ер нь өчүүхэн төдий ч ашиг орлого оруулахгүй, ямар нэг татвар төлөхгүй байх талаар нарийн бодож тооцож энэхүү гэрээг хийсэн байна.

Тухайлбал уг гэрээний 2.11-д “Хөрөнгө оруулагчийн гадаад улсад төлсөн албан татварт хөнгөлөлт үзүүлж болно” /юуны ямар татвар гэдгийг зааж хязгаарлаагүйгээр/ гэж заасан нь Монгол улсад битгий татвараа төл, гадаад улсад татвараа төлсөн байна гээд бид татвараас чөлөөлж байя” гэж илэрхий Монгол улсын эрх ашгийг хохироосон тохиролцоо хийсэн байна.. Яахаараа Монголд үйл ажиллагаа явуулж байгаа компани, тэр тусмаа монголын баялгаас олж байгаа ашгаас гадаадад татвар төлж болоод байдаг, тэр нь манайд татвараас чөлөөлөгдөх эрхийг эдэлж байх ёстой юм бэ?!

Гэтэл дараагийн заалт нь /2.12./ нөгөө санаа зорилгоо бүр ч тодорхой илэрхийлж “Хөрөнгө оруулагчийн татварын алдагдлыг ирээдүйд шилжүүлэн уг алдагдал гарсан татварын жилийн дараах дараалсан 8 /найм/ жилийн албан татвар ногдуулах орлогоос хасаж тооцно” гэж, тэгэхдээ бүр 100 хувь хүртэл хасаж тооцох заалт оруулсан байна.

Ингэснээр манайх алдагдалтай гарлаа гэж нэг хоёр жил явахад дараа нь 8 жил ямар ч татвар төлөхгүй явж болохоор байна. Тэр ч байтугай манай улс үл хөдлөх хөрөнгөнөөс нь ч татвар авах боломжгүй болгохын тулд элэгдэл хорогдлын шимтгэлийг жилд 40 хувь байхаар зааж өгсөн байна. 2 жил хагасын дараа гэхэд л үл хөдлөх хөрөнгө нь элэгдэл хорогдлын шимтгэл нь хийгдэж дуусаад татвар төлөх үл хөдлөх хөрөнгө тэг болох нь ээ. Энэ мэтээр элэгдэл хорогдлын шимтгэл хийж ашиглалтын тусгай зөвшөөрлийн төлбөрийг хүртэл байхгүй болгох аргыг бодож олсон байна.
Энэ бүхнээ бататгаж 2.13-т “Хөрөнгө оруулагчийн албан татвар ногдуулах орлогоос аль нэг татварын жилд хасагдах алдагдлын хэмжээнд хязгаарлалт тавихгүй. Хөрөнгө оруулагчийн албан татвар ногдуулах тухайн жилийн орлогын дүнд алдагдал тооцох хэмжээ 100 /зуу/ хувь байж болно” гэжээ. Ер нь яаж ийгээд 70 жил алдагдалтай ажиллуулаад байхад бид хязгаар тавихгүй шүү л гэж шулуухан зөвшөөрч, дураараа дургих эрхийг нь баталгаажуулж тавьж өгчээ.

Мөн дараагийн нэг заалтад /2.16./ дээрх санааг лавшруулж “Оюу толгой төсөлтэй холбоотой урсгал засвар, үйлчилгээний зардал болон бусдаар гүйцэтгүүлсэн ажил үйлчилгээний төлбөр /түүний дотор Менежментийн үйлчилгээний төлбөр/-ийг тухайн жилийн албан татвар ногдох орлогоос хасаж тооцно” гэх мэтээр татвар төлөх бүх нөхцлийг үндсэндээ үгүй хийсэн байна. Бүр ялих шалихгүй төлбөр, авто зам ашигласны төлбөр хураамжаас ч бүрэн чөлөөлжээ.

Энд нэмж хэлэхэд хаалтанд бичигдсэн Менежментийн үйлчилгээний төлбөр гэгчээ Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээний 6.4-ийн (I), (II) –т бүр лавшруулан “Гэрээ хүчин төгөлдөр болох өдрөөс эхлэн үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагаа эхлэх хүртэл хугацаанд Үндсэн хөрөнгийн зардал болон үйл ажиллагааны зардлын нийт дүнгийн 3 хувь, үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагаа эхэлснээс хойш мөн нийлбэр дүнгийн 6 хувь байх"-аар заасан нь увайгүй луйварчдын санаа зорилгыг бүр ч тодорхой харуулж байна.

Энэ нь хөрөнгө оруулалт гэж яриад байгаа хөрөнгө нь манайд өгч байгаа 6 хувийн хүүтэй зээл болж таарч байгаа юм. Банкнаас зээл авч хүүтэй нь төлөх, дээрээс нь үйлдвэрээ банканд зүгээр өгөх тохиролцоотой гэрээ байж ер нь таарах уу?! Манай баялгийг ав, дээрээс нь чамд өр төлж байя гэж гэрээ хийх нь эрүүл ухаантай хүн хүлээн зөвшөөрөх тохиролцоо мөн үү!

Тэр ч байтугай энэ гэрээ гэгчээр баялгаа харийнханд өгөхийн тулд Монгол улс ямар нэг саад болохгүй байх үүрэг гадны компаниудын өмнө хүлээснээс бус гаднын компаниуд ямар ч үүрэг хүлээгээгүй байна.

Энэ тухай Хөрөнгө оруулалтын гэрээний 1.8-д “Энэхүү Гэрээ болон Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээнд Талууд гарын үсэг зурж, Хөрөнгө оруулагчийн нийт энгийн хувьцааны 34 /гучин дөрөв/ хувьтай тэнцэх энгийн хувьцааг Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээний дагуу шинээр гарган Төрд шилжүүлснээр … Хөрөнгө оруулагчийн хүлээх бүх үүргийг хангаж байгааг зөвшөөрч байна” гэж заасан байна. Монгол улсад 34 хувийг нь өгч байна гээд хэдхэн хувьцааны бичиг гэх цаас атгуулаад л түүнээс цааш ямар ч үүрэг хүлээхгүй болох нь л дээ. Гэхдээ энэ нь хоосон цаас ч биш харин өрийн бичиг болж таарч байгаа нь бүр эмгэнэлтэй.

Уг нь Хөрөнгө оруулалтын гэрээ гэдэг нь хэдийд хэн нь хэр хөрөнгө оруулах, хэн нь ямар ажлууд хийх, хэзээ бэлэн болгох, үйл ажиллагааны гүйцэтгэлд хяналтаа яаж тавих, ямар эрх үүрэгтэй оролцох, эрх ашгийн харилцан тэнцүү байдлыг хэрхэн хангах, хариуцлагыг яаж тооцох талаар цаг хугацаатай, хэмжээ хязгаартайгаар тодорхой заагдсан баймаар. Гэтэл энэхүү гэрээнд Монгол улс гадаадын компанийн бүх хүсэлтийг толгой дохин зөвшөөрч, “та өөрөө л мэдээд хийгээд бай” гэсэн бүрэн эрх чөлөө олгосон нь харийн түрэмгийлэлд эзлэгдсэн орны ард иргэдэд эзлэн түрэмгийлэгчид буу тулган хүсэл зорилгоо зөвшөөрүүлсэн сэтгэгдэл төрөхөөр болжээ.

Монгол улс зөвхөн тэр хувьцаа гэгч өрийн бичгийнх нь төлөө, бүр тодруулбал тэдэнд баялгаа өгөхийн тулд тухайн орон нутгийн цэвэр усны нөөцийг хүртэл тэдний мэдэлд өгч, татварыг хөнгөрүүлсэн хуулийг хүртэл тэдэнд зориулан гаргасан байгаа. Дээр нь бүр аливаа хүсэлтийг нь татгалзах боломжгүйгээр бүх эрх зөвшөөрлийг нь өгч байхаар энэхүү гэрээнд заажээ.

Гэтэл манайд оногдох 34 хувь гэгч нь чухам хэдэн хувь нь юм бэ?!

Гэрээг Хөрөнгө оруулалтын тухай гээгүй, харин хөрөнгө оруулагчийн гэрээ гэж заасан байгаа. Тэгвэл гэрээний эхэнд хөрөнгө оруулагч гэж хэнийг нь хэлээд байгаагаа ялгаж тодруулан:

“Айвенхоу Майнз Монголия Инк ХХК /цаашид “Хөрөнгө оруулагч” гэх/,
Айвенхоу Майнз Лимитед /цаашид “Айвенхоу Майнз Лимитед” гэх/,
Рио Тинто Интернэшнл Холдингс Лимитед /цаашид “Рио Тинто” гэх/ хооронд энэхүү гэрээ /цаашид “Гэрээ” гэх/-г 2009 оны 10 дугаар сарын 6-ны өдөр байгуулав.” гэж заажээ.

Эндээс Хөрөнгө оруулагч нь Айвенхоу Майнз Монголия Инк ХХК юм байна гэсэн ойлголт төрнө. Хэрэв тийм юм бол ганцхан түүнтэй л Хөрөнгө оруулалтын гэрээгээ байгуулахгүй юунд Айвенхоу Майнз Лимитед, Рио Тинто Интернэшнл Холдингс Лимитед гэсэн тус тусдаа бие даасан эрх бүхий компаниудыг энэ гэрээнд холилдуулж оролцуулсан юм бэ?! гэсэн асуулт зүй ёсоор гарч ирнэ. Хариулт нь бол тодорхой! Луйвар хийхийн тулд тэдний нэрийг оруулах шаардлага гарчээ.

Өөрөөр хэлбэл Монгол улс зөвхөн Айвенхоу Майнз Монголия Инк ХХК-ийн нийт энгийн хувьцааны 34 хувийг эзэмшихээр гэрээнд заасан. Өнгөн талаас нь харвал Монгол улсын Ашигт малтмалын тухай хуульд нийцүүлж 34 хувийг нь Монгол улсад өгөх юм байна гэсэн ойлголтыг Монголын ард түмэнд өгч мэхлээд, үнэн чанартаа ямар ч үнэ цэнэгүй, өчүүхэн ч хувь, ашиг хүртэхгүй хоосон цаас атгуулчхаад сохор зоос ч өгөлгүй Монгол улсыг луйвардах, баялгийг нь цөлмөх луйврын бүх бололцоог энэ гэрээгээр хангаж өгсөн байна.

Дээр нь бас хувь нийлүүлэгчдийн гэрээ гэгчээр Монгол улсыг, монголын ард түмнийг луйвардах далд тохиролцоог Монгол улсын засгийн газрыг төлөөлсөн дээрх нэр бүхий этгээдүүд нарийвчлан хийсэн байгаа учир түүнийгээ ард түмнээс нууцалсаар иржээ.

Хамаг будлианы эх үүсвэр болсон энэхүү хувь нийлүүлэгчдийн гэрээ гэгчид Айвенхоу Оюу Толгой (АйВиЭн гэх) /татвар төлдөггүй - оффшор Виржинийн арлуудад бүртгэлтэй/, Оюу Толгой Нидерланд Би.Ви (ОТН гэх) /Нидерландын бас оффшор бүсэд бүртгэлтэй/ гэсэн шинэ нэрс гарч ирсэн нь бас л луйврын үйл ажиллагаа хийхийн тулд зүсээ хувиргаж байгаа нь тэр юм. Хувь нийлүүлэгч гэсэн сайхан нэрийн дор Монголын төрд өгөх хувьцаа гэгчээр дамжуулж бас биднээс мөнгө хүүлэх аргаа сэджээ. Монгол улсын баялгийг үнэгүй зүгээр авсныхаа хариуд өгч “гийгүүлэх” хувьцаа гэгчийг Монгол улс зүгээр ч нэг худалдаад авчихгүй юм байна.

Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээний 10.1-д зааснаар АйВиЭн-ийн санхүүжүүлэгч гэх этгээд Монголын талын өмнөөс төлбөрийг хийж дараа нь Монголын тал түүнд 9.9 хувийн хүүгийн хамтаар төлөх үүрэг хүлээжээ. Үүний тулд энэ өрийн нөхцлийг баримтжуулах зорилгоор тусгайлсан гэрээг Монголын тал АйВиЭн-ийн санхүүжүүлэгчийн хооронд энэ гэрээний нөхцөлд нийцүүлэн байгуулах ажээ.

Мөн давуу эрхийн хувьцаа буюу санхүүжүүлэх хувьцаа гэгчийг гаргаж АйВиЭн, ОТН, эсвэл тэдгээрийн томилсон этгээдэд эзэмшүүлэн бүх хувьцаанд улирал тутамд ноогдол ашиг төлөхөөр заажээ. Өөрөөр хэлбэл. Монголын талын энгийн хувьцаанд ноогдол ашиг хуваарилагдахгүй байж болох бол давуу эрхийн хувьцаагаар улирал тутам ноогдол ашиг авч байх болж байна. Энэ нь угтаа Оюутолгойг барьцаалан олон улсын хөрөнгийн бирж дээр хувьцаа гаргаж босгосон хөрөнгөө нөгөө гараараа санхүүжүүлэгч гэгч өөр этгээд болон зүсээ хувиргаад Оюутолгой төсөл хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаанд өндөр хүүтэйгээр зээлүүлж байгаа л нэг хувилбар юм.

Энэхүү гэрээг Монгол улсын эрх ашгийг гаргуунд нь гаргаж зориуд санаатайгаар үйлдсэн гэмт хэрэг болохын өөр нэг нотолгоо нь “Оюутолгойн ордыг ашиглах хөрөнгө оруулалтын гэрээний тухай” УИХ-ын 57 дугаар тогтоолыг ч үл тоож санаатайгаар зөрчсөн байна. Тэгээд хөрөнгө оруулалтын гэрээний 15.28-д “Энэхүү Гэрээг байгуулсан болон хүчин төгөлдөр болсон өдөр уг Гэрээ нь 2009 оны 7 дугаар сарын 16-ны өдрийн Улсын Их Хурлын 57 дугаар тогтоолтой нийцэж байгааг Засгийн газар нотлов” гэж заасан нь Монгол Улсын Төрийн хууль, тогтоомж бол өөрсдийнх нь үзэмжээр яаж ч өөрчилж, засаж, тайлбарлаж болдог “цаас төдий” юм гэж ойлгодог, эрэмшиж оодорсон увайгүй этгээдүүдийн басамжлалыг илэрхийлжээ.

Улсын их хурлын уг тогтоолын 1-д “Оюу толгой ордын тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчийн хувьцааны төрийн эзэмшлийн доод хэмжээг 34 хувиар тогтоосугай” гэж заасан. Гэтэл “Ашигт малтмалын тухай хуулийн 5.6-д заасан “Стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордын ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл эзэмшиж байгаа этгээд нь хувьцааныхаа 10-аас доошгүй хувийг Монголын хөрөнгийн биржээр арилжина” гэсэн заалтыг хэрэгжүүлэх үүргийг гэрээнд тусгахдаа /Хөрөнгө оруулалтын гэрээний 1.9, Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээний 15.3в-д/ уг үүргийг Засгийн газарт хүлээлгэсэн нь 1-рт, Хөрөнгө оруулагч тал Монгол улсын хуулийг биелүүлэхээс татгалзаж болох, 2-рт Монголын Төрийн эзэмшлийн хэмжээг 34 биш 24 хувь болгох луйврыг харилцан тохиролцож хийсэн байна.

Гэтэл Хөрөнгө оруулагчийн нийт энгийн хувьцаа гэдэг нь давуу эрхийн хувьцаа орсон нийт хөрөнгийн 60 хувиас хэтрэхгүй байхаар /Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээний 10.2-ын (в)-д заасан нь үнэн чанартаа дээрх хувь бүр ч багаар тооцогдох боломжийг бий болгожээ.

Мөн УИХ-ын 57 дугаар тогтоолын 3-т “Эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх замаар анхны хөрөнгө оруулалтыг нөхсөний дараа төрийн эзэмшлийн хувьцааны хэмжээг 50-иас доошгүй хувьд хүргэж нэмэгдүүлэх асуудлыг хөрөнгө оруулагчтай тохиролцон шийдвэрлэхийг Засгийн газар /С.Баяр/-т үүрэг” болгосон билээ.

Тэгвэл мөн энэ заалтыг үл хэрэгсэж, 30 жилийн дараа гэрээг сунгаснаас хойш “Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээгээр харилцан тохиролцсон нөхцлөөр Хөрөнгө оруулагчийн энгийн хувьцааны 16 /арван зургаа/ хувийг нэмж өмчлөх сонголт хийх эрхтэй” гэж гэрээнд /1.6-д/ заасан нь “Хуцав аа! Бид хөрөнгө оруулалтаа нөхсөн ч та нарт хувь нэмэхгүй, 31 жилийн дараа нэмдэг юм гэхэд та нарт хэзээ ч 50 хувь хүртэл нэмэхгүй”(24+16 =40) гэж тодорхой хэлсэн хэрэг биш гэж үү! 

 Тиймээс ч Хувь нийлүүлэгчдийн гэрээний 15.10-ын (г)-д “Энэхүү гэрээний 15-д заасны дагуу ТӨК Опцион эрхийн хувьцааг авснаас үл хамааран Айвенхоугийн хувь нийлүүлэгчид нь Оюу толгойн менежментийн эрхийг бүрэн хэмжээгээр хязгаарлалтгүйгээр хадгалах бөгөөд ТУЗ-ийн бүх хурал болон Хувь нийлүүлэгчдийн бүх хуралд шийдвэрлэх саналын эрхтэй байна” гэж заажээ. Тэгэхлээр энэ Опцион эрхийн хувьцаа гэгч нь манайд бол ямар ч ашиггүй, харин ордын нөөц нь дууссан үед манайд бас нэг зээлийн өрийн бичгийг атгуулаад, түүнийг нь Монгол улс хүүтэйгээр төлөөд сууж байх нь ээ!

Монгол улс энэ бүхэнд давхар давхар хүү төлж, ямар ч ашиг хүртэхгүй, харин өртэй үлдэх нь бүр тодорхой байна. Энэ бүхэн тэгээд луйвар биш гэж үү?!

Энэ гэрээ Монголын төрийг, Монгол Улсын хуулийг, Улс үндэстний эрх ашиг, тусгаар тогтнолыг нулимсан хэрэг биш юм уу?!

Ийм луйврын гэрээг хийсэн, үүнийгээ хамгаалан худал мэдээлэл сурталчилгааг эрх мэдэл, олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслүүдийг ашиглан явуулж ирсэн, санаатай зориуд үйлдэл, үйл ажиллагааных нь төлөө Санжийн Баяр, Сангажавын Баярцогт, Дашдоржийн Зоригт, Лүймэдийн Гансүх нарыг, мөн эдгээр урвагчдыг өмгөөлөн хамгаалж ирсэн, тэднийг энэ үйл ажиллагаанд хөтлөх эх суурийг тавилцсан Монгол ардын нам /МАН/, Ардчилсан нам /АН/-ын дарга нарыг хамруулан Монгол улсын эрүүгийн хуулийн холбогдох заалтыг үндэслэн Эх орноосоо урвасан гэмт хэрэгт эрүү үүсгэн шалгаж өгнө үү!

Өргөдөл гаргасан ………………

Дашрамд дурдахад, Оюутолгойн Хөрөнгө оруулалтын болон Хувь нийлүүлэгчийн гэрээний хуулбаруудыг батлагдсан хувилбараар нь бүрэн эхээр нь хавсарган хүргүүлсэн энэхүү өргөдөлд Монгол Улсын Ерөнхий Прокурорын Газар болон Тагнуулын Ерөнхий Газар /ТЕГ/-аас Эрүүгийн хуулийн 79 дүгээр зүйлд заасан “Эх орноосоо урвах” гэмт хэрэгт үл хамаарах асуудал байгаа тул эрүү үүсгэн шалгах үндэслэлгүй байна гэсэн инээдэмтэй хариу өгсөн байгаа. 79 дүгээр зүйлд заасан “Эх орноосоо урвах” гэдэг нь зөвхөн гадаадын тагнуулын байгууллагад элссэн нь нотлогдох ёстой ажээ!??

Харийн түрэмгийлэгчдийн талд ороод Монгол улсынхаа эсрэг зэвсэг барин халдаж байсан ч гадаадын тагнуулын байгууллагад элссэн нь нотлогдохгүй бол эх орноосоо урвасан гэж үзэхгүй байхаар Монгол улсын эрүүгийн хуулинд хуульчилсан байгаа нь эрх баригчид эх орноосоо урвах бэлтгэлийг эртнээс хийснийг л илэрхийлэх билээ.

О.Лхагвадорж


Та энэ талаар ямар ойлголттой, байр суурьтай байна вэ?

 

 

Сэтгэгдлүүд  

Tdemderel
0 # Tdemderel 2012-12-21 11:57
ГАНБААТАР энд хоёр зүйл дээр хариулт өгч чадаагүйд нь их харамссан шүү. ҮҮнд: 1, тэрхүү олон хувилбартай эрсдэлгүй гэрээ гэдэгт няцаалт өгөх байсан юм. Үүнийг энд сайн бичсэн байна. Нөгөөх нь2, Баярцогт үнээгээр жишээ авсан нь уг асуудалтай тохирохгүй байсан юм. Үнээ бол газрын дорхи баялга биш шүү дээ.Үнээг өнгөрснийх нь дараа өгсөн ашгаар нь өөр нэгийг худалдаад л авчихна. Эсвэл үр төлөөсөөр нь шинийг бий болгочих нь, Гэтэл газрын дохи баялга бол эргээд бий болгохгүй баялга шүү дээ. Нэг удаа эхэж аваад л дуусаа...Тэгвэл түүнээс Монголын ард түмэнд юу үлдэж байгаа юм бэ? Хотя бы Эрдэнэт шиг нэг суурин газар үлдэх үү? Дараачийн үед алт зэсийг орлуулах бүтээгдэхүүн үлдэх үү? Зэс хайлах үйлдвэр байна уу? Ухаж аваагүй байхдаа ямар байсан юм бэ? ухаад авчихсаны дараа юу болсон юм бэ гэдгийг харах арга байхуу? Тэр дор чухам ямархуу үнэлэмжтэй юу байсныг хожмын ямар үзүүлэлтээр орлуулан тооцож болох вэ?Үнээ бол үнээгээрээ л байна шүү дээ. Гэтэл Эрдэнэсийн орд байхгүй болчихсон шүү дээ?
Хариулах | Ишлэл татаж хариулах | Ишлэл
зочин
+1 # зочин 2013-03-02 00:10
Гэрээ хийсэн хүмүүстэй монгол улс, олон нийт,хуулийн байгууллага заавал хариуцлага тооцох ёстой.
Хариулах | Ишлэл татаж хариулах | Ишлэл
seledi
0 # seledi 2013-08-22 21:38
Энэ гэрээний хуулбарыг нь олдог бол хүнээр заалгахгүй манайхан уншаад ойлгочно шүү дээ. Ингэж өөрийн үгээр бичээд байгаа олон юуманд чинь төөрөөд байнаа.
Хариулах | Ишлэл татаж хариулах | Ишлэл
Mongol Hun-д хандаж хэлэхэд
0 # Mongol Hun-д хандаж хэлэхэд 2015-03-31 14:05
Монгол хүн гуай! Юуны өмнө албан ёсны монгол кирил үсгээр зөв бичих дүрмийн дагуу сэтгэгдлээ бичиж бай... ийм чадвар чадавх танд байгаа гэдэгт эргэлзэхгүй байна.
Хариулах | Ишлэл татаж хариулах | Ишлэл

Сэтгэгдэл бичих

Таны бичсэн сэтгэгдлийг сайтын админ зөвшөөрсөн үед нийтлэх болно. Зөвхөн кирилл үсгээр зөв бичгийн алдаагүй бичсэн, интернет соёлын хэм хэмжээнд нийцсэн сэтгэгдлийг хүлээн зөвшөөрөхийг анхаарна уу. Сэтгэгдэл бичихийн өмнө "Интернет соёлын хэм хэмжээ" нийтлэлийг уншихыг танд зөвлөж байна.


Security code
Шинэчлэх

    • Цахим шуудан:
      • This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
      • This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
    • Мэдээлэл харилцаа хариуцсан ажилтны утас: 88167001
    • Номын борлуулалт хариуцсан ажилтны утас: 88167001
    • Банкны данс:
      • Банкны нэр: Худалдаа хөгжлийн банк
      • Дансны дугаар: 456 094 040
      • Данс эзэмшигчийн нэр: Дэмчигийн БОЛОР
      • Валютын төрөл: Төгрөг